Polscy twórcy wielokrotnie osiągali sukcesy na gali rozdania Oscarów, zarówno otrzymując statuetki, jak i zdobywając nominacje. Które polskie filmy i twórcy zyskali uznanie Amerykańskiej Akademii Filmowej, a które z nich zasługuje na to w tym roku? Sprawdźmy, jakie sukcesy odniosła polska kinematografia na Oscarach i kto może dołączyć do grona naszych laureatów.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo:
Propozycje HBO Max
Polacy, którzy dostali Oscara
Polacy z powodzeniem konkurują z najlepszymi twórcami filmowymi na świecie o najważniejsze nagrody filmowe, czyli Oscary. Wielu z naszych reżyserów, operatorów, scenarzystów i innych specjalistów zdobyło już swoje statuetki, a ich filmy zebrały liczne pochwały na festiwalach filmowych na całym świecie. Oto lista Polaków wyróżnionych Oscarem:
- Maksymilian Faktorowicz (Max Factor) – charakteryzator – pierwszy w historii Oscar honorowy za stworzenie podkładu scenicznego, dzięki któremu makijaże aktorów nie rozpuszczały się pod wpływem ciepła żarzących się na planie lamp (1929 r.)
- Leopold Stokowski – brytyjski dyrygent polskiego pochodzenia – Honorowy Oskar za muzykę do filmu animowanego "Fantazja" Walta Disneya i za wkład w realizację pełnometrażowego filmu animowanego (1942)
- Bronisław Kaper – kompozytor muzyki filmowej i teatralnej – Oskar za muzykę do filmu "Lili" Charlesa Waltersa (1954)
- Stefan Kudelski – wynalazca i elektronik, który był twórcą profesjonalnego magnetofonu Nagra używanego przez studia filmowe i telewizyjne na całym świecie – nagroda za rozwój techniki nagrywania dźwięku (1979)
- Zbigniew Rybczyński – reżyser, operator filmowy, artysta multimedialny – Oskar za krótkometrażowy film animowany "Tango" (1983)
- Stefan Kudelski – wynalazca i elektronik – ponownie doceniony na Oskarach, tym razem honorową nagrodą Gordona E. Sawyera za osiągnięcia w dziedzinie rejestracji dźwięku (1990)
- Janusz Kamiński – polski operator filmowy pracujący w USA – Oskar za zdjęcia do filmu "Lista Schindlera" w reż. Stevena Spielberga (1994)
- Allan Starski i Ewa Braun – Oskar za scenografię i dekorację wnętrz do filmu "Lista Schindlera" w reż. Stevena Spielberga (1994)
- Janusz Kamiński – polski operator filmowy pracujący w USA – kolejna nagroda Amerykańskiej Akademii Filmowej, tym razem za zdjęcia do filmu "Szeregowiec Ryan" w reż. Stevena Spielberga (1999)
- Andrzej Wajda – reżyser – Honorowy Oskar za całokształt twórczości (2000)
- Roman Polański – reżyser – Oskar za reżyserię filmu "Pianista" (2003)
- Jan A.P. Kaczmarek – kompozytor – uhonorowany Oskarem za muzykę do filmu "Marzyciel" w reż. Marca Forstera (2005)
- "Piotruś i Wilk" – polsko-brytyjska koprodukcja – Oskar w kategorii krótkometrażowy film animowany (2008)
- "Ida" – Oskar w kategorii najlepszy film nieanglojęzyczny (2015)
Polskie nominacje do Oscarów
W 1934 roku polska reżyserka Wanda Jakubowska została pierwszą kobietą nominowaną do Oscara za swój krótkometrażowy film dokumentalny "Morze". Niestety, film ten przegrał z innym i został niemal zapomniany. W 1992 roku Agnieszka Holland otrzymała nominację za scenariusz filmu "Europa, Europa", a w 2012 roku za reżyserię "W ciemności", ale żaden z tych filmów nie zdobył statuetki. W 1995 roku o Oscara walczył film "Trzy kolory: czerwony" Krzysztofa Kieślowskiego. Niestety skończyło się jedynie na nominacjach: dla Krzysztofa Kieślowskiego za reżyserię oraz za scenariusz, napisany wspólnie z Krzysztofem Piesiewiczem, a także dla Piotra Sobocińskiego za zdjęcia. Podczas tej ceremonii mieliśmy także czwartą nominację. O Oscara dla najlepszego krótkiego filmu dokumentalnego ubiegał się obraz "89 mm od Europy" Marcela Łozińskiego.
W roku 2002 ponownie ujawniono talent polskich operatorów - Sławomir Idziak otrzymał nominację za zdjęcia do "Helikoptera w ogniu", a Sławomir Fabicki zebrał doskonałe recenzje za krótkometrażowy film fabularny "Męska sprawa". W roku 2010 Bartosz Konopka, twórca dokumentalnego filmu "Królik po berlińsku", dołączył do długiej listy nominacji do Oscara. W 2015 roku, oprócz nagrodzonego filmu "Ida" Pawła Pawlikowskiego, do Oscara nominowani byli za zdjęcia do "Idy" Łukasz Żal i Ryszard Lenczewski, a w kategorii najlepszego dokumentu krótkometrażowego byliśmy pod wrażeniem "Joanny" Anety Kopacz i "Naszej klątwy" Tomka Śliwińskiego. Anna Biedzycka-Shephard otrzymała nominację za kostiumy do disneyowskiej "Czarownicy".
O Oscara w 2018 r. walczył film "Twój Vincent" Doroty Kobieli i Hugh Welchmana. W 2019 roku film "Zimna wojna" otrzymał nominację do Oscara w kategorii Najlepszy film nieanglojęzyczny, Paweł Pawlikowski został nominowany za reżyserię, Łukasz Żal za zdjęcia do filmu. W 2021 roku nominację otrzymała koprodukcja "Aida", a także operator Dariusz Wolski za "Nowiny ze świata". W 2022 roku szansę na Oscara mieli dwaj Polacy. Pierwszy z nich to Tadeusz Łysiak, reżyser i autor scenariusza do krótkometrażowego filmu "Sukienka". Natomiast Janusz Kamiński walczył o Oscara za Najlepsze zdjęcia do "West Side Story". W 2023 roku film "IO" Jerzego Skolimowskiego walczy o Oscara w kategorii Najlepszy film nieanglojęzyczny"
Znani Polacy na czerwonym dywanie na Oscarach
Oprócz oficjalnej ceremonii rozdania Oscarów, wiele towarzyszących imprez przyciąga uwagę podczas gali. Wśród gości tych wydarzeń nie brakowało polskich gwiazd, takich jak Weronika Rosati, Iza Miko, Kasia Sowińska czy Kinga Rusin, która miała zaszczyt relacjonować galę. Na niektóre z tych imprez związanych z Oscarami była zapraszana także celebrytka i gwiazda reality show Joanna Krupa. Wszyscy chętnie pojawiali się na czerwonym dywanie, by zaprezentować swój szyk i elegancję.
Zobacz galerię zdjęć:
Redakcja cozatydzien.tvn.pl pisze przede wszystkim o rozrywce, kulturze i show-biznesie, ale nadal trudno przejść obojętnie wobec tego, co dzieje się u naszego sąsiada. Dlatego będziemy pisać o wsparciu, jakie płynie z Polski dla mieszkańców Ukrainy. Najważniejsze informacje znajdziecie tutaj.
Czytaj też:
- Zmieniono godzinę transmisji Oscarów. O której oglądać
- Jerzy Skolimowski o nominacji "IO" do Oscara. "Nie jestem podekscytowany"
- Z królewskich dworów na Oscary. Historia i symbolika czerwonego dywanu
Autor: Kamila Jamrożek
Źródło zdjęcia głównego: Getty Images