- Nina Novak była mało znana w Polsce
- Tancerka pragnęła zaistnieć w ojczyźnie, ale zrobiła większą karierę w Stanach Zjednoczonych
- Jak to się stało, że została primabaleriną w najlepszym balecie w USA?
Nina Novak urodziła się 23 marca 1923 w Warszawie jako Janina Nowak. Artystka przeżyła 99 lat i bardzo długo była aktywna zawodowo jako pedagog. W wieku 95 lat uczyła młode baletnice! Zmarła 15 marca 2022 w Filadelfii. Pochowana jest na cmentarzu Bródnowskim w Warszawie.
Dalsza część artykułu poniżej materiału wideo.
Nina Nowak — kim była, jak przetrwała wojnę?
Młoda Janina Nowak najpierw spełniła marzenie o zostaniu baletnicą w Polsce. Do Warszawy zawitała Bronisława Niżyńska, która stworzyła pierwszy w historii Polski Balet Reprezentacyjny. Janina Nowak dostała się do grupy. Szybko zaczęły się występy i podróże. Artystka odwiedziła m.in. Paryż, Londyn i Nowy Jork.
Jej karierę przerwała wojna. Nina Novak kilka razy uniknęła śmierci.
"Pierwszy raz śmierci uciekłam, gdy dom na mnie spadł. To było już wtedy, gdy mieszkaliśmy przy ulicy Sosnowej. Biegłam do domu. Usłyszałam, że lecą samoloty, musiałam się gdzieś schować. Wbiegłam do piwnicy w najbliższej kamienicy. Inni ludzie też tak uciekali. Akurat na tę kamienicę, w której się schowałam, spadła bomba. Ta, na szczęście, zatrzymała się nad piwnicą. Mężczyźni zrobili dziurę, przez którą nas później wyciągano" - mówiła w TVN24.
Za drugim razem udało jej się uniknąć postrzału w 1944 roku. A za trzecim razem udało się jej wydostać z obozu pracy. Tam współwięźniarki rozpoznały w niej słynną tancerkę i postanowiły pomóc.
"Współwięźniarki pomogły mi napisać list do słynnej tancerki Lody Halama z prośbą o pomoc. Pewnego dnia przyszła strażniczka i powiedziała, że jestem wolna. Z Niemiec, przez Wrocław, dotarłam lokomotywą do Krakowa. Dostałam niemiecką kartę, dzięki której mogłam się poruszać. W 1946 roku wyjechałam do Stanów i w ogóle nie wspominałam, że przeżyłam wojnę. Nie chciałam, żeby Amerykanie mi współczuli. Żeby pisali 'biedna Nina'" - opowiadała w wywiadzie dla gazety.pl.
Nina Novak w Stanach Zjednoczonych została primabaleriną, baletmistrzynią oraz pedagogiem Ballet Russe de Monte-Carlo. Czytaj w dalszej części artykułu.
Dziekuję i gracias for all of your support.❤️ Please share your love on Nina's official obituary page.❤️ You can login...
Posted by Nina Novak on Tuesday, April 19, 2022
It's been one month since our dearest Nina Novak left us. She meant so much to so many of us and we remain with broken...
Posted by Nina Novak on Thursday, April 14, 2022
Jak Nina Nowak została primabaleriną w Stanach Zjednoczonych?
Nina Novak poślubiła Amerykanina, którego poznała w Zakopanem! Akurat tam wspólnie występowali z baletem zaraz po wojnie. Małżeństwo jednak nie przetrwało. Artystka poświęcała się pracy.
"Chciałam pomagać rodzinie w Polsce. Zaczęłam wyjeżdżać, a to nie robi dobrze żadnemu związkowi. Całe szczęście, że nie zaszłam w ciążę" - mówiła w gazeta.pl.
W tym samym wywiadzie dodała, że równocześnie brała lekcje tańca. Zauważyła ją nauczycielka z Francji, która poleciła Polkę dyrektorowi Balletu Russe de Monte Carlo. Od razu podpisał z nią kontrakt.
"Ale na pozycję primabaleriny musiałam poczekać parę lat. Nie zniechęcałam się, bo przeszłam podczas wojny dobrą szkołę cierpliwości i uporu" - stwierdziła.
W 1961 roku Nina Novak wraz z Ballet Russe de Monte Carlo odwiedziła Polskę. Po kilkunastu latach spotkała się ze swoją matką i pozostałymi członkami rodziny. Tancerka występowała w Warszawie, Poznaniu i Gdańsku. Jednak o jej występie niewiele pisano w gazetach. Tylko znawcy baletu mieli świadomość, że obserwują występ niezwykle utalentowanej baletnicy.
Polska jakoś mnie nie chciała, ale ja zawsze chciałam Polski. Byłam tutaj, ale nie wolno mi było nawet mieszkać u mojej rodziny. Musiałam mieszkać w hotelu i miałam przydzieloną kobietę, która mnie pilnowała- wyznała Nina Novak.
Posted by Nina Novak on Wednesday, November 28, 2012
Nina Novak zakończyła karierę i w 1962 roku wyjechała do Wenezueli, gdzie otworzyła własną szkołę baletową. W 1985 roku objęła stanowisko dyrektora artystycznego repertuaru klasycznego w Complejo Cultural Teresa Carreño w Caracas, drugim największym teatrze w Ameryce Południowej. W 1991 roku Polka została zaś dyrektorem szkoły baletowej Academia de Ballet Clásico Nina Novak w Caracas, kształcącej kolejne pokolenia tancerzy baletowych według klasycznych wzorców.
Artystka przed śmiercią opowiedziała całą swoją historię Wiktorowi Krajewskiemu, który spisał wspomnienia tancerki w książce pt. "Taniec na gruzach".
Nina Novak miała trzech mężów, ale nigdy nie urodziła dziecka. Jej całym życiem był taniec.
Dziekuję i gracias for all of your support.❤️ Please share your love on Nina's official obituary page.❤️ You can login...
Posted by Nina Novak on Tuesday, April 19, 2022
Redakcja cozatydzien.tvn.pl pisze przede wszystkim newsy rozrywkowe, kulturalne i show-biznesowe, ale znaczną częścią naszej codziennej pracy są także cykle i wywiady, które regularnie pojawiają się na stronie. Możecie nas znaleźć również na Instagramie, Facebooku i TikToku. Dziękujemy Wam za wspólnie spędzony czas.
- John Aprea nie żyje. Aktor z "Ojca chrzestnego II" miał 83 lata
- Nowy prowadzący "Dzień Dobry TVN" to legenda sportu. Spore zaskoczenie dla widzów
- Julia Kamińska zaskakująco o wulgaryzmach. Powiedziała, dlaczego ich używa w piosenkach
Autor: Kalina Szymankiewicz
Źródło zdjęcia głównego: Getty Images